Δεκάδες χιλιάδες γυναίκες χρειάζονται δανεικά ωάρια, για πολλούς διαφορετικούς λόγους, έτσι ώστε να επιτύχουν την πολυπόθητη εγκυμοσύνη. Έτσι, περισσότερα από 1500 παιδιά γεννιούνται από σύλληψη μέσω δωρεάς ωαρίων κάθε χρόνο. Ωστόσο, πολλές γυναίκες που θέλουν πολύ να γεννήσουν ένα παιδί, εκφράζουν συχνά το φόβο τους για το αν το παιδί θα «είναι δικό τους», αν δεχθούν ξένα ωάρια.
Το βασικό δίλημμα που καλούνται να διαχειριστούν οι μέλλουσες αυτές μητέρες είναι το κατά πόσο το έμβρυο που θα κυοφορήσουν με την χρήση των ξένων ωαρίων, θα είναι γενετικά δικό τους παιδί ή όχι.
Οι περισσότερες νιώθουν πως το παιδί αυτό θα μοιάζει σε μία άλλη γυναίκα, πως ο κόσμος θα τις κοιτάζει περίεργα, πως ίσως δε θα το αγαπήσουν όπως θα αγαπούσαν το δικό τους βιολογικό παιδί και γενικά οι περισσότερες γυναίκες δυσκολεύονται να το αποδεχτούν.
Είναι όμως βάσιμες αυτές οι ανησυχίες; Τίθεται όντως βιοηθικό ζήτημα;
Ομολογουμένως, η εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF) με δανεικά ωάρια είναι μία θεραπεία που σε πρώτη ανάγνωση εγείρει ηθικά ζητήματα. Γι αυτό η συμβουλευτική προσέγγιση είναι συμπληρωματικό κομμάτι της θεραπείας , δυνατότητα που προσφέρεται στο κέντρο μας σε όσες γυναίκες το επιθυμούν. Ωστόσο, η κάθετη θέση μας στο συγκεκριμένο ζήτημα είναι ξεκάθαρη.
Η γυναίκα που επιθυμεί να αποκτήσει το δικό της παιδί με δανεικά ωάρια είναι η γυναίκα εκείνη που θα το κυοφορήσει και θα βιώσει το θαύμα της γέννησης άρα κατηγορηματικά εκείνη είναι η ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΗ ΜΗΤΕΡΑ.
Και ακόμα και αν δεν θεωρείται η γενετική μητέρα, ωστόσο σήμερα πια, έρχεται η επιστήμη να τροποποιήσει την τελευταία αυτή άποψη και να προσθέσει την πολύτιμη γνώση ότι το 11% του γονιδιώματος του εμβρύου προέρχεται από τη μητέρα που το κυοφορεί.
Στον αντίποδα της βιοηθικής δεοντολογίας…
βρίσκεται η νομοθεσία η οποία έχει θεσπίσει αυστηρές και σαφείς νομοθετικές οδηγίες με σκοπό την προστασία τόσο της δότριας όσο και της λήπτριας. Έτσι, σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία και το νόμο 3089, άρθρο 1409, απαγορεύεται η δωρεά ωαρίων μεταξύ συγγενών καθώς επίσης επιβάλλεται να παραμείνει άγνωστη η ταυτότητα της δότριας στη λήπτρια.
Η δότρια πρέπει να είναι μεταξύ 19-35 ετών, υγιής, χωρίς ατομικό ή κληρονομικό ιστορικό γενετικών νοσημάτων και μη καπνίστρια. Με βάση το άρθρο 9 του ν.3305/2005, απαγορεύεται η χρήση ωαρίων που προέρχονται από περισσότερες της μίας δότριας κατά τη διάρκεια του ίδιου κύκλου θεραπείας, ενώ η δότρια δικαιούται να προσφέρει τους γαμέτες της μέχρι 3 φορές τον ίδιο χρόνο και έως 10 φορές σε όλη τη διάρκεια της ζωής της.
Τέλος, κατά την επιλογή των γαμετών λαμβάνονται υπόψη η ομάδα αίματος αλλά και τα φαινοτυπικά χαρακτηριστικά των ληπτών ώστε οι επικείμενοι δεσμοί συγγένειας που θα δημιουργηθούν να είναι ισχυροί και άρρηκτοι. Μετά από όλα αυτά λοιπόν είναι ξεκάθαρο πως η νομοθεσία είναι ανθρωποκεντρική και σκοπό έχει την άρση δεύτερων σκέψεων της μέλλουσας μητέρας για το κατά πόσο το παιδί, που τόσο λαχταρά να αποκτήσει, δε θα είναι βιολογικά δικό της.
Σαφέστατα, η απόφαση τεκνοποίησης με ξένα ωάρια είναι μία δύσκολη απόφαση για ένα ζευγάρι. Ωστόσο, η IVF με δανεικά ωάρια, κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος όχι μόνο γιατί συγκεντρώνει υψηλά ποσοστά επιτυχίας που ξεπερνούν το 75% ανά θεραπεία και το 95% συνολικά, αλλά και γιατί επίσης αφορά μεγάλο πληθυσμό γυναικών.
Έτσι η IVF με δανεικά ωάρια μπορεί να αποτελεί μονόδρομο για γυναίκες με πρόωρη εμμηνόπαυση, με υψηλές πιθανότητες κάθετης μετάδοσης γενετικών νοσημάτων ή τέλος με μειωμένες εφεδρείες ωοθυλακίων (χαμηλή AMH και μη ικανοποιητικό AFC) ή με κακή ποιότητα ωοθυλακίων.
Ειδικά η τελευταία περίπτωση γυναικών είναι συχνό φαινόμενο των καιρών μας μιας και μεγάλη μερίδα γυναικών καθυστερεί να αποφασίσει τη δημιουργία οικογένειας, είτε γιατί δυσκολεύεται να επιλέξει τον κατάλληλο σύντροφο για πατέρα των παιδιών της, είτε γιατί έχει συνειδητά ή υποσυνείδητα επιλέξει να θυσιάσει το όνειρο της μητρότητας στο βωμό της εξασφάλισης μίας αξιοπρεπούς επαγγελματικής αποκατάστασης. Έτσι ο καιρός περνά και οι γυναίκες αποφασίζουν να γίνουν μητέρες σε μεγάλη ηλικία.
Σημασία όμως δεν έχει ο χρόνος όσο η δύναμη της θέλησης για να πραγματοποιήσουν το όνειρο της μητρότητας. Στο δίπολο ρομαντισμός ή επιστήμη δεν χωρούν εγωισμοί, ταμπού ή προκαταλήψεις παρά μονάχα η βαθειά εσωτερική γνώση της λαχτάρας για ένα παιδί. Αν η δύναμη της θέλησης είναι ισχυρή, τότε το όνειρο της μητρότητας μπορεί να γίνει πραγματικότητα με αρωγό την επιστήμη και τη λύση της IVF με δωρεά ωαρίων και μάλιστα με τόσα υψηλά ποσοστά επιτυχίας που αξίζει να σημειωθεί πως πλέον στην χώρα μας γεννιούνται με τη μέθοδο αυτή περίπου 1500 παιδιά ετησίως.
Ακούστε λοιπόν την καρδιά σας και εγώ και οι συνεργάτες μου θα σας βοηθήσουμε να κρατήσετε σε λίγους μήνες το πολυπόθητο μωρό που τόσο λαχταράτε.
