Kαθ έξιν αποβολές: απαραίτητη η αναζήτηση του πραγματικού αιτίου

Όταν το τεστ κύησης ή β χοριακή έχουν θετικό αποτέλεσμα, τότε όλα φαντάζουν χαρούμενα και ένα νέο και όμορφο ταξίδι ζωής μόλις ξεκινά. Τι συμβαίνει όμως όταν οι προσδοκίες για μία ομαλή εγκυμοσύνη διαψεύδονται και η κύηση δεν εξελίσσεται? Και ακόμα χειρότερα, όταν επαναληφθεί το ίδιο αρνητικό αποτέλεσμα και σε μία επακόλουθη κύηση?

Σαφέστατα η απογοήτευση είναι μεγάλη ενώ τα αλλεπάλληλα ερωτήματα “γιατί να συμβεί σε εμάς” κατακλύζουν τη σκέψη και επιβαρύνουν την ψυχολογία.

Στο σημείο αυτό, είναι απαραίτητο μετά το πρώτο διάστημα της λύπης, η γυναίκα/το ζευγάρι με τη βοήθεια του θεράποντος γιατρού να αναζητήσουν την αιτία των καθ εξιν αποβολών.

Με βάση τον ορισμό οι καθ εξιν αποβολές υφίστανται όταν υπάρχουν στο ιστορικό της γυναίκας 2 ή περισσότερες διαδοχικές αποβολές. Το ποσοστό των καθ έξιν αγγίζει το 1%-3% των ζευγαριών σε αναπαραγωγική ηλικία και συνήθως αφορούν το πρώτο τρίμηνο της κύησης ενώ ο κίνδυνος αυξάνει με τον αριθμό των προηγηθεισών αποβολών. Πλέον, έχουν διατυπωθεί διάφορες θεωρίες ερμηνείας του φαινομένου οι οποίες στηρίζονται σε γενετικά, ανατομικά, ενδοκρινικά και λοιμώδη αίτια, ενώ τον τελευταίο καιρό τα ανοσολογικά αίτια κερδίζουν όλο και περισσότερο έδαφος.

Για τον αποκλεισμό των γενετικών αιτίων, χρειάζεται να ελεγχθεί το γονιδίωμα των γονέων. Αυτή η εξέταση λέγεται καρυότυπος ζεύγους, γίνεται μέσω μίας απλής εξέτασης αίματος και από τους δύο γονείς ενώ η εξέταση αξιολογείται από γενετιστή. Μία άλλη αιτία των επανειλημμένων αποβολών μπορεί να είναι ανατομικά αίτια της μήτρας (π.χ. δίκερως ή δίδελφυς μήτρα ή η παρουσία ενός ενδομητρικού πολύποδα) και η (χειρουργική συνήθως) διόρθωση των οποίων συνήθως αυξάνει τα ποσοστά επιτυχίας σε μία επόμενη κύηση. Ο υστεροσκοπικός έλεγχος της μήτρας είναι η εξέταση εκλογής σε αυτές τις περιπτώσεις.

Όσον αφορά τα ενδοκρινικά αίτια, κρίνεται απαραίτητος ο αναλυτικός έλεγχος της θυρεοειδικής λειτουργίας, η εκτίμηση των FSH, LH, E2, PRL ενώ τέλος χρήσιμη σε πολλές περιπτώσεις είναι ο προσδιορισμός της καμπύλης σακχάρου. Όσον αφορά τα λοιμώδη αίτια, σκόπιμος είναι ο ενδελεχής ιολογικός και μικροβιολογικός έλεγχος για σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, όπως χλαμύδια, μυκόπλασμα, ερπητοιοί κτλ. Η θεραπεία των μικροβίων κρίνεται απαραίτητη όχι μόνο γιατί πολλά από τα μικρόβια αυτά έχουν συσχετιστεί αιτιολογικά με αποβολές αλλά και επειδή ακόμα κάποια εξ αυτών (π.χ. χλαμύδια) έχουν ενοχοποιηθεί για ανιούσες λοιμώξεις αποφράσσοντας τις σάλπιγγες. Στην υποψία της σαλπιγγικής απόφραξης συστήνεται απαραιτήτως υστεροσαλπιγγογραφία.

Τέλος, τα ανοσολογικά αίτια, όπως έχει ήδη προαναφερθεί, κερδίζουν ολοένα και περισσότερο έδαφος.

Η σκέψη είναι ότι το έμβρυο θεωρείται ως ξένο σώμα προς τη μήτρα και πάνω σε αυτό διάφοροι ερευνητές προσπαθούν να συσχετίσουν ανοσολογικούς μηχανισμούς με τις επανειλημμένες αποβολές. Η θεωρία των αντιπατρικών αντισωμάτων ήταν πολύ δημοφιλής την προηγούμενη δεκαετία ενώ πλέον σήμερα πρακτικά αμφισβητείται από τους περισσότερους. Αντίθετα όμως με αυτό, η παρουσία του αντιφωσφολιπιδικού συνδρόμου (APS) , μίας πολύ σημαντικής ανοσολογικής οντότητας, έχει σαφέστατα προεξάρχοντα ρόλο στη διαφορική διάγνωση των καθ εξιν αποβολών. Το APS αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο για καθ εξιν αποβολές, για πρόωρο τοκετό, υπέρταση της κύησης ή IUGR λόγω επιβάρυνσης της μητροπλακουντιακής κυκλοφορίας αίματος.

Τέλος, μία από τις σπουδαιότερες αιτίες επιβάρυνσης (θρόμβωσης) της μητροπλακουντιακής κυκλοφορίας είναι η ύπαρξη της θρομβοφιλίας. Η κληρονομική θρομβοφιλία είναι μία παθολογική κατάσταση υπερδραστηριότητας του μηχανισμού πήξης του αίματος . Όταν σχηματιστεί θρόμβος στα αγγεία της μητροπλακουντικαής κυκλοφορίας, τότε σταματά η αιμάτωση του εμβρύου και επέρχεται αποβολή. Για αυτούς ακριβώς τους λόγους κρίνεται σκόπιμος ό ενδελεχής έλεγχος αφενός της θρομβοφιλίας και αφ ετέρου της αναζήτησης αντιφωσφολιπιδικών και αντιπυρηνικών αντισωμάτων για τη διαπίστωση της ύπαρξης του APS.

Σαφέστατα, η απώλεια μίας κύησης είναι μία εξαιρετικά δυσάρεστη και τραυματική εμπειρία, πόσο μάλλον όταν αυτό επαναλαμβάνεται σε διαδοχικές κυήσεις.

Όπως όμως συμβαίνει στη φύση και μετά από κάθε καταιγίδα ακολουθεί το ουράνιο τόξο, έτσι μπορεί να συμβεί και στην πραγματική ζωή αν και εφόσον δείξει κανείς ψυχραιμία, πίστη, αισιοδοξία με αρρωγό τον ειδικό σε θέματα υπογονιμότητας γιατρό.